Yeni yıldan itibaren esnafın da iş yerlerini kapatıp ya da iflas edip, işsiz kaldıklarında devletten işçiler gibi ‘işsizlik maaşı’ alabilecekleri bir sistem yürürlüğe girecek.
Ülkemizde halen bir işverene bağlı olarak çalışan işçileri kapsayan işsizlik maaşı uygulaması önümüzdeki yıldan itibaren kendi nam ve hesabına çalışan tüccar, esnaf, serbest meslek erbabı ile basit usulde çalışanlara da uygulanmaya başlıyor.
Ülkemizde önemli bir yer tutan esnaf, tüccar ve serbest meslek erbapları yanlarında çalıştırdıkları işçiler için hali hazırda uygulanan işsizlik maaşı uygulamasından artık kendileri de faydalanabilecek. Hayatın bir gerçeği olan işi bozulan, iflas eden ya da işyerini kapatan esnaf da işsizlik maaşı alabilecek.
ESNAF AHİLİK SANDIĞI DEVREYE GİRİYOR
5510 sayılı kanunun 4/b maddesi kapsamında, hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmakta olanlar Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı sayılacak. Esnafın bu ayrıcalıktan yararlanabilmeleri için önce kendi primlerini belirli bir süre yatırmaları ve yeni oluşturulacak Esnaf Ahilik Sandığı'na borçlarının olmaması gerekecek.
Esnafa işsizlik maaşında 1 Ocak’tan itibaren pirim toplanmaya başlayacak. Brüt asgari ücretin yüzde 2’si oranında prim alınacak. Devlet, yüzde 1 oranında katkı sağlayacak.
İşsiz kalan esnafa, son dört aylık prime esas kazancının yüzde 40’ı oranında işsizlik maaşı bağlanacak. Son üç yıl 600 gün prim ödeyenler 6 ay; 900 gün prim ödeyenler 8 ay; 1080 gün prim ödeyenler de 10 ay boyunca işsizlik maaşı alabilecek.
İŞSİZLİK MAAŞI 2023'TE ALINABİLECEK
"Esnaf Ahilik Sandığı" adı verilen uygulamanın daha önce 2013'te hayata geçmesi planlanmış ancak ertelenmişti. Şimdi uygulamanın başlayacağı tarih 1 Ocak 2020 olarak açıklandı. Esnaf primlerini yıl başından itibaren yatırmaya başlayacak ve eğer işsiz kalırsa 2023 yılından itibaren de maaş alabilecek.
Sandık primi, sigortalının prime esas günlük kazançlarından, yüzde 2 sigortalı ve yüzde 1 devlet payı olarak ödenecek. Mevcut prime esas kazanç alt sınırına göre, yani şu anda uygulanan 2.558,40 TL'lik brüt asgari ücrete göre esnaftan aylık en az 51,16 lira kesinti yapılacak. Devlet de bunun üzerine 25,58 lira verecek. Böylece toplamda 76,74 liralık bir prim ödemesi sandıkta birikmeye başlayacak. Ancak uygulama 1 Ocak 2020'de başlayacağı ve bu tarihte ücret artacağı için değişecek.
Esnafın işsizlik maaşı alabilmesi için belirlenen şartlar normal çalışanların şartlarıyla paralellik gösteriyor. Yani sigortalılığın sona ermesinden önceki son 120 gün çalışmış olanlardan; son 3 yıl içinde 600 gün faaliyetini sürdüren ve sandık primi ödeyenler işsizlik maaşından faydalanacak. İşsizlik maaşı alabilmek için işyerinin kapanması, yani faaliyetin sona ermesi gerekecek. Sona erdikten sonra sandığa başvurularak işsizlik maaşı talep edilebilecek.
Güzel çalışma hayırlı olsun